SŁOWNIK TERMINOLOGII JAPOŃSKIEGO MIECZA

[sepuo]

SŁOWNIK TERMINOLOGII JAPOŃSKIEGO MIECZA


AIKUCHI - TANTO bez TSUBA
AOI - hollyhock, przewarznie urzywane jako Mon
ARA-NIE - duże NIE albo niewypolerowana powierzchnia
ASHI - nogi (smugi NIOI skierowane w dół do krawędzi)
ATO MEI - sygnatura wykonana w puźniejszej dacie
ATOBORI - HORIMONO dodane w późniejszej dacie
AYASUGI - wysoko falista ziarnista HADA

BAKUFU - wojskowe rządy SHOGUNa
BO-HI / BOHI - duże albo szerokie rowki wgłębienia wzdłurz płazów ostrza zwane zbroczem
BOKKEN - drewniany miecz do praktykowania KATA
BONJI - rzeźby SANSKRYT
BOSHI - HAMON w KISSAKI
BO-UTSURI - słaby zanikający UTSURI
BU - japoński wymiar (około 0.1 cala 2,5mm)
BUKE - wojskowy człowiek, SAMURAI
BUSHIDO - kodeks SAMURAI

CHIKEI - ciemne linie ukazane w JI
CHISA KATANA - krutszy miecz KATANA
CHOJI - goździkowy HAMON
CHOJI OIL - japoński olej goździkowy hroniący przed rdzewieniem powierzchnie ostrza
CHOJI-MIDARE - nieregularny HAMON CHOJI
CHOKUTO - prehistoryczne proste miecze
CHU - środek środni środkowy
CHU-KISSAKI - średniego rozmiaru KISSAKI
CHU-SUGUHA - HAMON prosty średniej szerokości

DAI - wielki albo duży
DAI-MEI - uczeń kowala sygnujący imię nauczyciela
DAIMYO - feudalny pan
DAISHO - para podobnych mieczy długiego i krótkiego
DAITO - długi miecz ponad 24 cale ~60cm

FUCHI - kołnierz na TSUKA
FUCHI-KASHIRA - komplet FUCHI i KASHIRA
FUKURA - krzywizna HA albo krawędź ostrza KISSAKI
FUKURE - skaza zwykle pęcherz w stali
FUKURIN - pokrycie obręczy TSUBA
FUMBARI / FUNBARI - klinga znacznie zwiększajonca szerokość przy samym MUNE-MACHI
FUNAGATA - NAKAGO ukształtowane jak dno statku
FUNBARI / FUMBARI - klinga znacznie zwiększajonca szerokość przy samym MUNE-MACHI
FURISODE - kształt rękojeści miecza ktury przypomina rękaw kimona

GAKU-MEI - oryginalny podpis wbity w odcięty trzpień O-SURIAGE
GENDAITO - tradycyjnie kute ostrza mieczy przez nowoczesnych kowali
GIMEI - fałszywy podpis (MEI)
GIN - srebro
GOKADEN - Pięć Szkół okresu KOTO
GOMABASHI - równoległe bruzdy
GUNOME - falujący HAMON
GUNOME-MIDARE - nieregularnie falujący HAMON
GUNTO - armia albo miecz montowany wojskowo
GYAKU - odwrucony z powrotem pod kątem
GYAKU-KOBUSE - konstrukcja miecza odwrotne KOBUSE SHINGANE owinięte na ostrze z HAGANE

HA - ostrze
HABAKI - nierdzewny podłurzny kołnierz dociskany do MACHI przez TSUBA uczymujący szczelnie ostrze w SAYA
HABUCHI - linia HAMON
HADA - wzory zgrzewania widoczne na powierzchni stali
HAGANE - stal twarda w konstrukcjach mieczy urzywana na krawędź tnącą
HAGIRE - śmiertelna skaza poprzeczne pękniencie przewarznie sięga kilku mm od krawędzi ostrza
HAKIKAKE - zeszlifowana porcja HAMONu w BOSHI
HAKO BA - pudełkowy kanciaty HAMON
HAKO-MIDARE - nierówny pudełkowy kanciaty HAMON
HAKO-MUNE - kwadratowo szlifowane płaskie MUNE
HAMACHI - nacięcie na początku HA oddzielające NAKAGO od NAGASA
HAMIDASHI - TANTO albo sztylet z małom osłonom TSUBA
HAMON - rodzaj lini odpuszczania po selektywnym hartowaniu wzdłurz ostrza
HANDACHI - montowania TACHI urzyte do KATANA albo WAKIZASHI
HA-NIKU - wypukłość grubość ostrza kont samej krawędzi tnoncej HA
HASAKI - krawędź ostrza HA
HATARAKI - aktywności działania wewnątrz HAMON
HAZUYA - płaski kamień wielkości paznokcia do polerowania wybielający HAMON
HI - rowki w ostrzu
HIRA-MUNE - płaskie MUNE
HIRA-NIKU - wypukłość płazu płaszczyzny całej bocznej powierzchni ostrza
HIRA-TSUKURI / HIRA-ZUKURI - ostrze bez SHINOGI YOKOTE KOSHINOGI (płaskie płazy ostrza)
HIRA-ZUKURI / HIRA-TSUKURI - ostrze bez SHINOGI YOKOTE KOSHINOGI (płaskie płazy ostrza)
HIRO-SUGUHA - szeroki prosty HAMON
HITATSURA - pełny plamisty HAMON sięgający SHINOGI-JI często nawet MUNE
HITSU / HITSU-ANA - otwur w TSUBA dla KOZUKA albo KOGAI
HITSU-ANA / HITSU - otwur w TSUBA dla KOZUKA albo KOGAI
HO - ostrze KOZUKA
HONAMI - rodzina od oceny miecza
HORIMONO - arvings na ostrzach miecza
HOTSURE - HAMON wybiegajoncy do JI

ICHI - jeden albo pierwszy
ICHIMAI - jednoczęściowa konstrukcja miecza
ICHIMAI BOSHI - obszar punktu w KISSAKI który jest w pełni wytemperowany
IHORI-MUNE - szpiczaste ostre MUNE
IKUBI - szyja knura (krótkie szerokie KISSAKI)
INAZUMA - błyskawica (typ aktywności w HAMON)
ITAME - drewniana włuknista HADA
ITO - jedwabny albo bawełniany oplot do TSUKA
ITO SUGU - cienki jak nitka HAMON
ITOMAKI NO TACHI - TACHI ze szczytem SAYA zawinętym w ITO

JI - powierzchnia miecza między SHINOGI i HAMON
JI-GANE - stal powierzchniowa
JI-HADA - wzór powierzchni HADA
JINDACHI - TACHI
JI-NIE - punkty NIE w JI
JIZO BOSHI - BOSHI ukształtowane jak głowa duchownego
JIZUYA - płaski kamień wielkości paznokcia do polerowania ukazujący i przyciemniający HADA
JUMONJI YARI - YARI z dwoma bocznymi ostrzami jak krzyrz
JUYO TOKEN - bardzo ważne ORIGAMI dla miecza przez NBTHK
JUZU - HAMON jak paciorki różańca

KABUTO - hełm
KABUTO-GANE - KASHIRA stylu TACHI
KABUTO-WARI - łamacz hełmu
KAEN - płomiennie ukształtowane BOSHI
KAERI - BOSHI {zawracające} kończonce sie w MUNE za KISSAKI oddalając się od czubka KISSAKI
KAI GUNTO - marynarski miecz
KAJI - kowal tworzący japońskie miecze
KAKIHAN - monogram kowala albo twórcy TSUBA
KAKU-MUNE - kwadratowe płaskie MUNE
KAMIKAZI - boski wiatr
KANJI - japońskie charaktery
KANMURI-OTOSHI - zaostrzone MUNE od strony KISSAKI jak NAGINATA
KANTEI - ocena miecza
KAO - monogram kowala na NAKAGO
KASANE - grubość ostrza
KASHIRA - okucie na TSUKA
KATAKIRI - miecz z jednej strony płaskim płazem (bez jednego SHINOGI)
KATANA - miecz noszony za OBI ostrzem w gure NAGASA ponad 60cm
KATANA KAKE - stojak miecza
KATANA-MEI - strona podpisu, wychodząca poza zniszczony miecz
KAWAGANE - skóra albo stal powierzchni
KAZU-UCHI MONO - masowo wyprodukowane miecze
KEBORI - linie dzieląca elementy miecza
KEN - prosty obusieczny miecz
KENGYO - trójkątne albo strzałkowe NAKAGO-JIRI
KESHO YASURIME / KESHOUSEN - dekoracyjne YASURIME na NAKAGO
KESHOUSEN / KESHO YASURIME - dekoracyjne YASURIME na NAKAGO
KIJIMATA - NAKAGO kształtowane jak udo bażanta
KIJIMOMO - NAKAGO kształtowane jak noga bażanta
KIKU - chryzantema
KIKUBA - chryzantemowy HAMON
KIN - złoto
KINKO - miękkie nie żelazne okucia miecza
KIN-MEI - złota inkrustacja albo złoty lakier podpisu rzeczoznawcy
KINSUJI - złota linia (rodzaj aktywności w HAMON)
KINSUJI - biaława linia wzdłuż HAMON
KINZOGAN-MEI - atrybut w złotej inkrustacji na NAKAGO
KINZOGAN MEI - KIN-MEI
KIRI - paulownia
KIRI HA - prosty miecz z szerokokątnym ostrzem przewarznie z przed 9 wieku
KIRI KOMI - nacięcie albo wyszczerbienie na mieczu od ostrza innego miecza
KISSAKI - czubek ostrza lub cały fragmęt do YOKOTE jedyny element klingi dotykający SAYA
KITAE - kucie
KIZU - skaza
KO - stary albo mały
KOBUSE - konstrukcja miecza ostrze z twardej stali nawiniętej i zgrzanej na rdzeń z SHINGANE
KO-CHOJI - mały HAMON CHOJI
KODACHI - mały TACHI
KODOGU - wszystkie łączenia miecza oprócz TSUBA
KOGAI - akcesoria do wycinania włosowych rowków
KOIGUCHI - usta pochwy wlot SAYA albo element na nim
KOJIRI - koniec SAYA od strony KISSAKI
KOKUHO - miecz kategorii skarbu narodowego
KO-MARU - małe okrągłe BOSHI
KO-MIDARE - mały nieregularny HAMON
KO-MOKUME - lekko drewno ziarniste HADA
KO-NIE - małe albo dobre NIE
KO-NIE DEKI - dobrze wykończone małe NIE
KOSHIATE - skurzany wieszak do miecza
KOSHIRAE - elemęty albo dodatki do oprawy miecza
KOSHI-SORI - krzywa ostrza blisko rękojeści
KOTO - Stary Okres Miecza (do 1596)
KOZUKA - uchwyt urzytkowego noża
KUBIKIRI - mały TANTO do cięcia karku albo odcinania głów
KUNI - prowincja
KURIGATA - elememt SAYA do przymocowywania SAGEO
KURIJIRI - zaokrąglony NAKAGO-JIRI
KURIKARA - HORIMONO smoka (grawerowana rzeźba)
KURIKATA - pochwa (SAYA) z KURIGATA
KUZURE - krusząc albo rozpadając
KWAIKEN - krótki nóż noszony przez kobiete

MACHI - nacięcia HA-MACHI i MUNE-MACHI oddzielajonce nakago od nagasa
MACHI-OKURI - skrócone ostrze z nowym NAKAGO od strony rękojeści
MAKURI - konstrukcja miecza ze zgrzanej SHINGANE i HAGANE następnie złorzonej SHINGANE do wewnątrz
MARU - zaokrąglone
MARU-DOME - wykończenie okrągłym rowkiem
MARU-MUNE - okrągły MUNE
MASAME - proste ziarno (HADA)
MEI - sygnatura twurcy miecza
MEIBUTSU - sławny miecz
MEKUGI - bambusowy kołek jedyny element blokujący przed wysunięciem sie TSUKA z NAKAGO
MEKUGI-ANA - otwur na MEKUGI
MEMPO - maska albo ochrona twarzy
MENUKI - ozdoby rękojeści pomiędzy SAME a TSUKA-ITO dodatkowa blokada na MEKUGI
MIDARE - nieregularny, nierówny HAMON
MIDARE-KOMI - nierówny wzór w BOSHI
MIGAKI-BO - gruba igła do polerowania szczegulnie shingane
MIHABA - szerokość ostrza miecza przy MACHI
MIMIGATA - HAMON kształtowany ucho
MITOKOROMONO - pasujący zestaw KOZUKA, KOGAI i MENUKI
MITSU KADO - MITSUGASHIRA punkt, gdzie YOKOTE, SHINOGI i KO-SHINOGI poznaje się
MITSU-MUNE - MUNE z trzech płaszczyzn
MIZUKAGE - mglista linia w JI zwykle spowodowana re-tempering
MOKKO - wypukła czterostronnie TSUBA
MOKUME - sękowa jakby drewna HADA
MON - głowa rodziny
MONOUCHI - główny tnący fragment ostrza (pierwsze 6 cali ~15cm od KISSAKI)
MOROHA - obusieczny miecz
MOTO-HABA - szerokość ostrza blisko HABAKI
MOTO-KASANE - grubość ostrza blisko HABAKI
MU - pusty albo nic
MUJI - brak widocznego ziarna
MUKU - jednoczęściowa konstrukcja miecza
MUMEI - brak sygnatury (niesygnowane ostrze)
MUNE - tylnia część klingi miecza najdalszy równoległy ostrzu element klingi
MUNEMACHI - nacięcie na początku MUNE oddzielające NAKAGO od NAGASA
MUNEYAKI - regiony odpuszczania wzdłuż MUNE
MU-SORI - bez krzywizny SORI

N.B.T.H.K. - Nihon Bijutsu Token Hozon Kai (grupa ochrony japońskich mieczy)
N.T.H.K.. - Nihon Token Hozon Kai (grupa oceniająca miecze)
NAGAMAKI - broń halabarda zamontowana jako miecz
NAGASA - długość ostrza mierzona od czubka KISSAKI do MUNEMACHI
NAGINATA - japońska halabarda
NAKAGO - rękojeść {trzpień} klingi miecza
NAKAGO-JIRI - początek NAKAGO najgłębiej w TSUKA
NAMBAN TETSU - nie japońska gorsza stal na miecze
NANAKO - wydobywanie rys (rybia ikra)
NAOSHI - skorygowany albo naprawiony
NASHIJI - HADA jak skóra gruszki
NENGO - japońska era
NIE - widoczne skupiska małych lub durze kryształy w HAMON albo JI
NIE-DEKI - HAMON wykończony z NIE
NIHONTO - japońska broń biała
NIKU - mięso lub stopień wypukłości {wytrzymałości} ostrza
NIOI - najdrobniejszy pylisty HAMON
NIOI-DEKI - wykończone NIOI
NIOI-GIRE - rozłączony HAMON
NODACHI - duży TACHI noszony przez wysokich urzędników
NOTARE - falisty HAMON
NOTARE-MIDARE - nieregularnie falisty HAMON
NUNOME - pokrywanie metalem

O - wielki
OBI - Tradycyjny pas
O-CHOJI - duży HAMON CHOJI
O-DACHI - bardzo długi miecz (ponad 30 cali ~76cm)
O-KISSAKI - większe KISSAKI
O-MIDARE - duży nieregularny HAMON
OMOTE - strona podpisu NAKAGO
O-NIE - duży NIE
O-NOTARE - duża fala modelująca HAMON
ORIGAMI - świadectwo oceny
ORIKAESHI MEI - wbita sygnatura
OROSHIGANE - stal dodatkowo przetwarzana dla mieczy
O-SEPPA - duża SEPPA (zwykle na TACHI)
OSHIGATA - miękki cieńki papier z sygnatura odciśnientom atramentowym klockiem
O-SURIAGE - skrócony trzpień z usuniętą sygnaturą

SAGEO - sznur użyty do zawiązywania SAYA do OBI
SAGURI - zaczep hak na SAYA
SAIHA / SAIJIN - miecz ponownie przeszlifowany
SAIJIN / SAIHA - miecz ponownie przeszlifowany
SAKA - przechył ukos
SAKI - punkt albo czubek
SAKI HABA - szerokość ostrza przy YOKOTE
SAKI ZORI - krzywizna w gurnej pierwszej z trzech części ostrza
SAKU - wykonanie
SAME - skura płaszczki pod TSUKA-ITO
SAMURAI - japoński wojownik
SANBONSUGI - "trzy cedry" (HAMON z powtarzaniem trzech szczytów)
SAN-MAI - trzy warstwowa konstrukcja klingi miecza
SATETSU - czarny piasek żelazowy do robienia TAMAHAGANE
SAYA - pochwa miecza klejona przewarznie z japońskiej magnolii
SAYAGAKI - napisy na SHIRASAYA {błędnie uwarzane za ozdobe}
SAYAGUCHI - usta pochwa (KOI-GUCHI)
SAYASHI - twórca pochwy
SEKI-GANE - miękki metal wtykany w HITSU-ANA
SEPPA - podkładki z obu stron ściskające TSUBA
SHAKU - japońska część miary w przybliżeniu 12 cali ~30cm
SHAKUDO - stop miedzi i złota dostosowywany do urzycia w mieczach
SHIBUICHI - stop miedzi i srebra dostosowywany do urzycia w mieczach
SHIKOMI-ZUE - trzcina miecza
SHINAE - rzurzlowe szczeliny rozwarstwienia w stali
SHINAE-MUKADE - wypukłe rozwarstwienia w stali czasami do naprawienia
SHINAI - miecz z bambusa urzywany w KENDO
SHINGANE - niskowęglowa {niehartowalna max 0.3%C} miękka elastyczna stal na rdzeń mieczy
SHINKEN - treningowy ostry stalowy japoński miecz niekoniecznie dzieło sztuki
SHINOGI - krawędź ustawiona równolegle do ostrza na płazie klingi zaczynająca się na NAKAGO
SHINOGI-JI - MIGAKI-JI płaszczyzna miecza pomiędzy MUNE i SHINOGI
SHINOGI-ZUKURI - miecz z SHINOGI
SHIN-SHINTO - Nowy-Nowy Okres Miecza (1781 do 1868)
SHINTO - Nowy Okres Miecza (1596 do 1781)
SHIRASAYA - drewniana tymczasowa oprawa klingi miecza niezawiera ozdub czy TSUBA
SHITODOME - małe kołnierze pierścienie w KURIKATA i/albo KASHIRA
SHOBU ZUKURI - ostrze bez YOKOTE w kturym SHINOGI kończy się na MUNE w KISSAKI
SHOGUN - najwyższy wojskowy lider
SHOTO - krutki miecz (między 12 i 24 calami 30-60cm)
SHOWATO - miecz zrobiony podczas Ery SHOUWA{1926-1989} zwykle gorszej jakości ostrza
SHUMEI - sygnatura z czerwonego lakieru
SHURIKEN - mały nóż do rzucania
SORI - krzywizna, największa odległość między MUNE a prostą pomiędzy czubkiem KISSAKI i MUNEMACHI
SUDARE-BA - efekt bambusowej zaślepki w HAMON
SUE - późny albo późniejszy
SUGATA - kształt ostrza miecza
SUGUHA - prosty HAMON
SUKASHI - odciąć wycięty
SUN - japońska miara, około jeden cal =2,54cm
SUNAGASHI - szorstka działalność w HAMON
SURIAGE - skrócony trzpień rękojeść

TACHI - długi bitewny miecz ponad 90cm noszony ostrzem w dół
TACHI-MEI - sygnatura wychodząca poza krawędź zurzytego ostrza
TAKABORI - wyryta płaskorzeźba
TAKANOHA - styl YASURIME pióra jastrzębia
TAMAHAGANE - surowa japońska stal najwyrzszej jakości robiona z oczyszczanego SATETSU w TATARA
TAMESHIGIRI - pruba cięcia
TAMESHI-MEI - inskrypcja próby cięcia
TANAGO - NAKAGO ukształtowane jak brzuch ryby
TANAGO-BARA - NAKAGO ukształtowane jak brzuch ryby
TANTO - sztylet albo nóż z ostrzem mniejszym niż 12 cali ~30cm
TATARA - japońska dymarka {piec hutniczy} od wieków słurzący do robienia TAMAHAGANE
TO - miecz
TOBIYAKI - wyspy od odpuszczania w JI
TOGARI - szpiczasty
TOGI - osoba polerująca miecz albo połysk miecza
TORAN - wysoka fala jak HAMON
TORII-ZORI - krzywa miecza na środku ostrza
TSUBA - element miecza hroniący dłoń w walce
TSUCHI - mały młotek do MEKUGI
TSUKA - rękojeść trzpień złorzonego miecza
TSUKA-GUCHI - usta TSUKA otwur przez ktury whodzi NAKAGO
TSUKA-ITO - taśma albo oplot na TSUKA
TSUKAMAKI - sztuka oplatania rękojeści miecza
TSUKURI / ZUKURI - miecz
TSUKURIKOMI - konstrukcja miecza
TSUKURU - zrobione albo wyprodukowane przez
TSUNAGI - drewniane ostrze miecza do pokazu zamontowanej oprawy
TSURUGI - obusieczny prosty miecz

UBU - oryginalny kompletny niezmieniony trzpień NAKAGO wykończony jedynie przez YASURIME
UBUHA - część ostrza {kilka cm} oryginalnie nienaostrzona od strony HA-MACHI
UCHIGATANA - bitewna katana przystosowana do walki
UCHIKO - drobny proszek do czyszczenia ostrzy mieczy
UCHIZORI - zakrzywienie do wewnątrz
UMABARI - iglica konia
UMA-HA - HAMON zębów konia
UMEGANE - stalowy element wstawiany w miejsce naprawy większych KIZU
URA - strona NAKAGO skierowana do ciała
URA-MEI - sygnowany na URA (zwykle data)
UTSURI - odzwierciedlenie lini odpuszczania w JI

WAKIZASHI - miecz o długości ostrza 30-60cm dorzywotnio noszony przez SAMURAI
WARE - szczelina w stali
WARI-BASHI / WARI-KOGAI - patyki do testów cięcia
WARI-HAGANE / WARIHA-TETSU - konstrukcja miecza z wbitym HAGANE w miększą stal
WARIHA-TETSU / WARI-HAGANE - konstrukcja miecza z wbitym HAGANE w miększą stal
WARI-KOGAI / WARI-BASHI - patyki do testów cięcia

YA-HAZU - HAMON kształtowany na nacięte strzały
YAKI DASHI - prosta linia odpuszczania blisko HAMACHI
YAKIBA - hartowana, odpuszczana krawędź miecza
YAKIDASHI - HAMON zaczynający sie dokładnie nad HA-MACHI
YAKIHABA - szerokość YAKIBA
YAKI-IRE / YAKIIRE - hartowanie lub miecz szybko chłodzony odpuszczany
YAKIIRE / YAKI-IRE - hartowanie lub miecz szybko chłodzony odpuszczany
YAKIZUME - nie zawracające BOSHI {nie oddalający się od czubka KISSAKI}
YAMAGANE - nierafinowana miedź nieoczyszczona przewarznie z wieloma rurznymi metalami
YANONE - głowa strzały
YARI - włócznia
YASURIME - ślady pilnika na NAKAGO
YOKOTE - linia między JI i KISSAKI
YOKOTESUJI - punkt przecięcia YOKOTE i HAMON
YOROIDOSHI - TANTO do przebijania zbroi

ZOGAN - inkrustacja
ZUKURI / TSUKURI - miecz


http://home.earthlink.net/~steinrl/glossry.htm

[yakiba]

Mam pytanie : jak nazywają się pałeczki do ryżu noszone przy mieczu?

[Shirotatsu]

waribashi - w tym słowniku jest trochę błędów. trzeba będzie je poprawić.

[yakiba]

Dzięki SHiro ale mam wątpliwość bo na Aoi art znalazłem nazwę Wari-Kogai

[Shirotatsu]

Wszystko się zgadza to są wymienne nazwy wari-kogai/waribashi.

Wari-kogai to po prostu jakby przecięta na pół kogai , a waribashi to nazwa łączonych pałeczek. Obie nazwy są poprawne.

[yakiba]

Dzięki

[norinaga]

To ja jeszcze dodam rysunek zeby bylo wiadomo o co chodzi
http://aotearoakendo.150m.com/files/katana_kozuka.gif

[yakiba]

Chyba to nie to

[norinaga]

Hm. Jak pisalem posta to link jeszcze dzialal, ale w sumie to nic straconego bo jak ktos bedzie zainteresowany to sobie wpisze nazwe w wyszukiwake i ...