BONSAI - Narzędzia - te potrzebne bardziej i mniej.

[TomekSan]

Temat poświęcony narzędziom do Bonsai .

Oto ogólny spis narzędzi do Bonsai:
1. Okrągłe obcęgi do sęków
2. Wklęsłe obcęgi do gałęzi
3. Przyrząd do wyginania pni
4. Maść do ran twarda/miękka
5. Nożyce do cięcia liści
6. Nożyce do pąków
7. Nożyce do drutu.
8. Kombinerki zwykłe / zagięte
9. Szpatułko-penseta
10. Nóż do szczepienia
11. Grabki
12. Hak do korzeni
13. Szufelki do podłoża
14. Drut aluminiowy pokryty miedzią
15. Miotełka
16. Piła do pni
17. Specyfik do Jin
18. Stolik obrotowy

Najczęściej zadawane pytanie brzmi: Co mi jest potrzebne na początek ?
Odpowiedź brzmi: Bardzo niewiele
Zazwyczaj początkującym przyda się zestaw składający się z uniwersalnych nożyc, małych, wklęsłych obcęgów do gałęzi oraz drutu.
W większość powyżej wymienionych narzędzi można zaopatrzyć się na stronie: http://www.studiobonsai.pl/

Trochę o zakupie narzędzi:
Kupując narzędzia trzeba brać pod uwagę wielkość drzewka, które będziemy formować. Większe okazy wymagają solidnych narzędzi, natomiast te mniejsze i bardzo młode będą wymagać bardziej delikatnych (tak samo jest z drutem)

Podobnie jak w przypadku innych zainteresowań (np.robieniu tsub ) można zaczynać pracę nawet od tych narzędzi, których używamy do zwykłych prac w ogrodzie (np. sekatory), a następnie - w mierzę zdobywania doświadczenia i stawiania sobie ambitniejszych celów - uzupełniać zestaw narzędzi .

[Shouryu]

Tomek, pożyteczny temat. A mógłbyś napisać coś o samych drzewkach. Np. jakimi gatunkami dostępnymi w Polsce warto sie zainteresować?

[TomekSan]

Nie ma problemu i myślę,że będą oddzielne tematy na same drzewka jak i jeszcze donice

[Teddy]

Cześć Tomek

Cieszę się, że ponownie po kilkuletniej przerwie został poruszony temat sztuki bonsai na tym forum. Mam nadzieję, że temat o tak specyficznej sztuce, gdzie dzieło tej sztuki jest doputy tym dziełem dopóki ono żyje, będzie dla wszystkich uczestników tego forum:kowali, snycerzy i wojowników, dawać chwile oddechu od podstawowych, ciężkich, sypiących iskrami z kuźni tematów.
Sam się długo zastanawiałem czy nie rozpocząć pisaniny na ten temat, no ale byłeś pierwszy, także bardzo proszę kontynuuj.
Na początek tylko jedno pytanie: jak długo już zajmujesz się sztuką bonsai i czy jesteś samoukiem czy też uczysz się u jakiegoś zaawansowanego bonsaisty uczestnicząc w jego warsztatach ?

Pozdrawiam Teddy

[TomekSan]

No cóż, niestety Bonsai znam dopiero około 4 lata. Jestem oczywiście samoukiem bo nie ma w pobliżu żadnego "BonsaiMastera" Pierwsze rezultaty nie były najlepsze, ale z wiekiem, mam nadzieję stawać się coraz lepszy w tym temacie. Jedyne drzewko mojej produkcji, a godne uwagi to pewna odmiana sosny . W sumie ładnie się prezentuje ale muszę ją przesadzić z plastiku na jakiś ładny kamień z wgłębieniem, wtedy będzie dobrze wyglądać, a odcień pnia jak mam nadzieję stworzy ładną kompozycję . Co do dalszych tematów to pomyślę coś na feriach, bo temat jest długi jak rzeka

[Teddy]

Witam wszystkich

Tomek, cztery lata w bonsai to nie jest już tak krótko, ale wiem coś o tym jak trudno jest samemu do czegoś dojść w tym względzie. Ja jestem w sztuce bonsai też młody, ale już pełnoletni, czyli 18 lat temu zafascynowałem się bonsai (wtedy nie wiedziałem, że w Japonii bonsai jest postrzegane w kategoriach sztuki) i też nie miałem się od kogo nauczyć, wtedy bonsai dopiero w Polsce raczkowało, tak więc próbowałem robić z roślin coś na kształt bonsai, zabijałem je tymi swoimi próbami, zmarnowałem wiele lat "błąkając się jak ślepy we mgle". Potem już było lepiej, poznałem kolegów, którzy zaczęli jeszcze wcześniej i zebrali już jakiś bagaż doświadczeń, które mi przekazali, no a potem zaczęły ukazywać się książki o bonsai, lepsze czy gorsze ale dawały jakiś pogląd o technikach stosowanych w bonsai. Potem było jeszcze lepiej, no ale to już inna opowieść. Ten temat jest poświęcony narzędziom do stosowania przy formowaniu i innych pracach przy drzewkach bonsai, także może i ja wtrącę ze dwa słowa.
Narzędzia do bonsai, które jak myślę z latami ewoluowały w Japonii z prostych narzędzi ogrodniczych do tej postaci jak obecnie, gdzie są one teraz w każdym typie bardzo wyspecjalizowane, są wykonywane przez kilka firm japońskich w dwóch wykonaniach: ze stali wysokowęglowej (tzw. czarne) oraz "srebrne" ze stali nierdzewnej - i tutaj od razu zastrzegam się, że nie podejmę dyskusji z zaawansowanymi forumowiczami: kowalami - specjalistami od metalurgii, czy to co nazywa się stalą nierdzewną jest nią rzeczywiście czy nie. Gdzie mi tam do waszej olbrzymiej wiedzy. W każdym razie czarne narzędzia są znacząco tańsze od tych ze stali nierdzewnej, chociaż utrzymują o wiele dłużej swoją ostrość, co jest dla Was o wiele bardziej zrozumiałe niż dla mnie. Myślę że ta różnica w cenie jest związana z warunkami w jakich się pracuje tymi narzędziami. Ciągła praca w wilgotnym środowisku przy drzewach oraz soki tych drzew (nieraz mające odczyn kwaśny) spływające na ostrza narzędzi, powodują że nieustannie trzeba walczyć z rdzą na narzędziach ze stali wysokowęglowej, a nierdzewki dają pewien komfort, że jak zapomni się usunąć soki i wilgoć po pracy, to nic bardzo złego się nie stanie. Jeżeli zaś chodzi o zachowanie ostrości narzędzi, to jak pracuje się dużo na twardych gatunkach drzew: na dębach, bukach, grabach, to i tak trzeba je ostrzyć, niezależnie z jakiej stali są wykonane, gdyż ostrość narzędzi daje czystą, nie poszarpaną i nie zagniecioną ranę, np. po wycięciu gałęzi, a to jest podstawą dobrego ich zabliźniania się. Ciekawe czy jest tak samo u człowieka po cięciu tępą czy też ostrą kataną, no ale myślę że po cięciu ostrą kataną nie ma co się zabliźniać na ciele, raczej ciało będzie się rozkładać .
Jak już wspomniałem jest kilka japońskich firm produkujących narzędzia do bonsai, przy czym najsławniejszą, markową i rozreklamowaną na świat, a przez to najdroższą jest firma "Masakuni", a propo czy nie było o tym nazwisku kowala czy też rodu kowalskiego kującego katany ?
Jednakże dwóm kolegom mającym narzędzia Masakuni zdarzyło się nieszczęście, a jedno z nich widziałem naocznie: w nowych sprowadzonych prosto z Japonii cęgach do drutu, przy pierwszym cięciu twardego drutu miedzianego 3,5 mm, odłamało się jedno z ostrzy tnących. Tak więc firma Maskuni wydaje się być trochę przereklamowana i ja preferuję tańszą ale bardzo solidną firmę Kaneshin. I jeszcze jedno zdanie o najgorszej kategorii producentów, czyli firmach chińskich, to jest po prostu klęska, że oni jak tylko namierzą rynek zbytu czy to w katanach czy właśnie w narzędziach do bonsai, to natychmiast zaczynają produkować i sprzedawać najgorsze badziewie. Niestety młodzi adepci sztuki bonsai, łasi na niską cenę, kupują ten narzędziopodobny produkt, w którym po kilku cięciach twardych i mocnych gałęzi ostrze zamienia się w zaokrągloną krawędź, tak jakby zrobili to narzędzie z plasteliny.

Trochę się rozpisałem, a miały być dwa słowa o narzędziach, w każdym razie starałem się przedstawić ten temat w sposób jak najbardziej interesujący dla kolegów parających się głównym tematem tego forum.
Jeżeli się Wam spodobała moja pisanina, to dajcie znać, np. tak: "niezły tekst, czytając go nawet nie usnąłem", to będę pisał dalej o sztuce bonsai, która dla mnie w pewnym momencie przestała być już hobby tylko stała się pasją, powodującą, że staram się iść drogą w tej sztuce do doskonałości, czyli "bonsai do", pewnie nie dojdę ale przecież we wszystkich sztukach japońskich "nie chodzi aby złapać króliczka ale by gonić go"

Pozdrawiam Teddy

[TomekSan]

Dzięki Ci Teddy, pomogłeś . A co do mnie to ja jeszcze "zabijam" drzewka próbami . Szkoda tylko dziś mi piękny kamień umknął, a kosztował jedyne 20zł co jest nieproporcjonalną ceną w porównaniu z efektem, jaki by robił z moją sosną

[Shouryu]

To może skomponujcie panowie jakiś zestaw dla początkujących bonsaistów.
Czyli co na początek? Jakie roślinki? Itp.

[LarsOn]

Podpisuję się pod pytaniem Shouryu. Razem ze swoją dziewczyną zainteresowaliśmy się tym tematem i przyda się każda informacja.
Osobiście staram się czytać po trochu fora dotyczące bezpośrednio materii bonsai, ale im większe forum i więcej tematów tym większy szum informacyjny i czasami trudno tak podstawowe informacje wyłapać

Zapytam się także jakie książki i kursy polecacie ?

[TomekSan]

Jeśli chodzi o książki to dość przyjemna jest ta: http://alejka.pl/bonsai.html

[Teddy]

Widzę, że zainteresowane bonsai nieduże ale jest, także pozwólcie że zbiorę trochę myśli i obiecuję, że otworzę dwa nowe tematy: jeden traktujący temat drzewek bonsai na poziomie podstawowym, a drugi bardziej ogólny o historii sztuki bonsai i jej związkach z kulturą japońską, itp. Uprzedzam, że moja pisanina oraz odpowiedzi na Wasze pytania, które mam nadzieję że wystąpią, będzie oparta na zdobytych przeze mnie doświadczeniach praktycznych i wiedzy teoretycznej, którą przekazał mi mój Mistrz i nauczyciel Nobuichi Kajiwara, w skrócie nazywany przez swoich uczniów Nobu.
A ten temat jest o narzędziach do bonsai i niech już tak zostanie.
Także mam jeszcze jedną ciekawostkę dotyczącą narzędzi do bonsai, otóż widziałem w jednym ze starych numerów pisma "Art of bonsai" fotoreportaż o Niemcu, który z ogromnym samozaparciem zrobił dla siebie piękne narzędzia do pracy przy drzewkach, kując je ze stali wielowarstwowo. Nie wiem jak z ich skutecznością przy pracy na drzewkach, ale wyglądały pięknie bo na wyszlifowanych płaszczyznach części tnących były widoczne efekty struktury wielowarstwowej, tak często opisywane przez Was w tematach o katanach.

Teddy

[krzysztofor3]

Jeśli ktoś chce zrobić sobie Bonsai to najlepiej iść do sklepu z sadzonkami i poszperać wśród sosenek lub świerczków .Mozna znalezc okazy zmasakrowane i powykrzywiane na wszystkie mozliwe strony . Kupujemy je po ztargowaniu ceny do minimum bo nikt takiego paskudstwa w Polsce nie kupi .Kazdy chce mieć dorodny i szczelisty okaz. A w domu mozemy pracować nad tym cudeńkiem.Jeśli chodzi o nażędzia to wystarczy sekator do galęzi o ostry scyzoryk .No i drut moze bć aluminiowy ale lepiej miedziany bo go nie widać tak na roslinie. Ja w taki sposób pozyskuje rośliny na moje bonsai. Jak ktos chce znaleśc wizje drzewka to musi iść do lasu nalepiej nadmorskiego i zobaczyc jakie są tam okazy które uksztaltowala natura. Klękajcie narody!

[Teddy]

Cześć Krzysztofor3

Wydaje mi się, że Ty i ja piszemy o całkiem innych bonsai. Nie wiem czy czytałeś to co napisałem w temacie "Drzewka Bonsai - podstawy",
jak nie to proszę przeczytaj, może wtedy zrozumiesz różnicę.

Pozdrawiam Teddy

[Teddy]

Cześć

Przeglądając jeszcze raz ten temat zobaczyłem, że padło pytanie Shouryu o taki zestaw podstawowy narzędzi do bonsai i ja tak naprawdę nie udzieliłem na nie dobrej, konkretnej odpowiedzi.
Tak więc umieszczę poniżej listę takich podstawowych narzędzi i akcesoriów do bonsai, ale bez minimalizacji, z moimi uwagami co do każdego z nich. Jeszcze na wstępie pragnę dodać, że tak jak napisał już wcześniej Tomek każde z typów narzędzi wykonywane jest w różnych wielkościach / rozmiarach: małe, średnie i duże, przeważnie jednak są wykonywane tylko w dwóch: małe i średnie lub średnie i duże. Ja osobiście preferuję rozmiary średnie i duże, gdyż nimi można pracować na każdym drzewku nawet małym, a odwrotnie, tzn. małymi narzędziami na dużym drzewie, to byłoby trudno.
Tak więc podstawowy, ale nie minimalny, zestaw narzędzi to:
1. Nożyczki do cięcia zielonych części w koronie. - pąków, liści, itd


2. Nożyce do cięcia pólzdrewniałych części w koronie i bryle korzeniowej - półzdrewniałe cienkie gałązki, cienkie korzenie, itd.

Tak naprawdę to tych nożyczek i nożyc jest całe multum odmian do wyboru, o różnej długości i o różnej wielkości uchwytów.

3. Cęgi wklęsłe "konkawe" do cięcia zdrewniałych i grubszych gałęzi / korzeni.

Cęgi konkawe są w dwóch odmianach: o prostej linii ostrzy czyli cięcia lub o lekko łukowatej linii. Ja preferuję ostatnio te drugie o łukowatej linii gdyż zastępują mi one również cęgi półokrągłe opisane poniżej

4. Cęgi półokrągłe - do wycinania sęków i korzeni oraz do ręcznej obróbki martwych części drzewa.


5. Nóż kiridashi - do wyrównywania ran i do innych prac.

Nóż kiridashi, używany jest w japońskich gospodarstwach domowych do wielu celów. Na fotce są zamieszczone dwa wykonania: nóż prawy i nóż lewy. Nie tylko chodzi tu o prawo- i leworęczność. Nieraz nie ma do rany dostępu z jednej strony i wtedy stosuje się odpowiedni nóż pozwalający dojść z ostrzem do rany.

6. Szczypce płaskie - do naciągania końcówek drutu przy formowaniu oraz do ręcznej obróbki martwych części drzewa.
a). szczypce proste

b). szczypce skośne

Tak jak widać szczypce są w dwóch wykonaniach prostym i skośnym. Tak naprawdę wiele lat mam tylko proste i sobie radzę, ale przydałyby się szczególnie do ciągnięcia włókien przy obróbce martwego drewna również te szczypce w wykonaniu skośnym.

7. Cęgi - do drutu.


8. Nożyczki - do drutu.

Cęgi i nożyczki do cięcia drutu mają tak skonstruowane czubki ostrzy, że przy jego cięciu dla zdjęcia drutu z gałęzi, nie pokaleczą ich kory.

9. Hak do korzeni - konkretnie do rozplątywania / rozczesywania korzeni.

Przy zakupie haka do korzeni należy zwrócić uwagę aby jego trzpień przechodził przez całą drewnianą rękojeść i był "zakotwiczony" w stopce, gdyż przy wyczesywaniu korzeni działąją duże siły wyrywające hak z rękojeści. Można taki hak wykonać samemu, ale ważne jest aby zachować kształt rękojeści jak w pierwowzorze - rozszerzająca się drewniana stopka pozwala na to że nie trzeba tak bardzo mocno trzymać narzędzia w dłoni, no i jak wyżej trzpień haka winien być zakotwiczony w tej stopce.

10. Sita komplet - do przesiewania składników mieszanek glebowych na gradacje wielkości grudek.

W wyżej pokazanym komplecie sit brakuje siatki o oczkach 1-1,5 mm, którą odsiewa się najdrobniejszy pył ze składników mieszanki glebowej. Zakupiłem samą taką siatkę i dorobiłem to jedno sito do kompletu.

11. Szufelki do sadzenia - do zasypywania mieszanek glebowych do doniczek

Na fotce jest pokazana największa szufelka w dwóch wykonaniach: z sietką do odsiewania pyłu i bez tej siatki. Najlepiej zakupić komplet 3 szufelek: mniejsza, średnia i największa z sitkiem.

Poza tym przydadzą się jeszcze narzędzia i akcesoria, nie specjalizowane do bonsai, takie jak:
- piłka ogrodnicza do cięcia bardzo grubych gałęzi lub skracania pnia,
- penseta do czyszczenia drzewa a w szczególności do usuwania starych igieł,
- pałeczka do ryżu i młotek gumowy, do wprowadzania mieszanki glebowej w puste przestrzenie pomiędzy korzeniami,

Potrzebne są jeszcze takie materiały jak:
- drut aluiminiowy oksydowany / anodowany lub drut miedziany wyżarzony,
- rafia do owijania gałęzi/pnia, dla ich wzmocnienia przy mocnym gięciu,
- siatka plastikowa o oczkach około 3 mm, do osłony otworów drenażowych w doniczkach,
- specjalna japońska maść do ran (twarda lub miękka) w zastępstwie może być polska maść ogrodnicza do ran,
- specyfik do jinów, dla zabezpieczania martwych części drzewa.

To by tego wszystkiego było na tyle.

Pozdrawiam Teddy

[Hir]

Cześć.
Jestem bardzo ciekaw w jaki sposób oszczysz swoje narzędzia zwłaszcza półkoliste cęgi.Czy mógł byś to opisać myślę ze nie tylko mi się to przyda.Pozdrawiam.