Święta i zwyczaje świąteczne

[Hiro]

Witajcie,
zainspirowany nadchodzącymi świętami chciałbym zaprosić Znawców do podzielenia się z pozostałymi posiadaną wiedzą na temat obchodzonych przez Japończyków świąt (nie tylko religijnych) oraz wszelkich z nimi związanych (i nie tylko) zwyczajów. Osobiście chętnie pogłębiłbym swoją wiedzę o ten zakres,

zapraszam

[GrafRamolo]

Nie bede sie tu wymadrzal bo nie jestem zbyt lotny w tym temacie ale oglondalem kiedys jeden fajny zwyczaj japonski. Niepamietam o co dokladnie chodzilo ale polegal na tym iz scinali ogromne drzewa, korowali obcinali galezie, toczyli je na zbocze gory a potem siadali i zjezdzali na tych balach. Ponoc dosc duzo bylo wypadkow a pomimo to swieo nadal jest praktykowane.

[Kakita_Takeo]

Jest moze jakies swieto w rodzaju "Festiwal Chryzantemy" czy cos innego o Chryzantemie (na czesc Cesarza...). Takie swieto jest w Rokuganie (swiat fantasy oparty na japoni), a wydaje mi sie ze i w Japonii bylo cos takiego...

[Chifuretsu]

Hm, niedługo będzie święto Showa (29 kwietnia), przemianowane niedawno z Greenery Day (ktoś wie, jak to było tłumaczone na nasze?), upamiętniające śmierć cesarza Hirohito.

[[KoP]]

Jednym z najważniejszych świąt o podłożu religijnym (dokładnie shintoistycznym) jest oharae czyli wielkie oczyszczenie. Odbywa się dwa razy do roku (czerwiec i grudzień). Poprzez modlitwę umożliwia oczyszczenie się ze wszelkiego brudu związanego z "grzechem", nieszczęściem osobistym czy nawet kataklizmem. Po odpowiednim rytuale, cały naród może zaczynac nowe życie w duchowej czystości.

Jeśli kogoś interesuje geneza takiego święta, to już tłumaczę. Jego prekursorem był sam Izanagi (w skrócie: ojciec Japonii), po tym jak jego żona, Izanami wydała na świat boga ognia i przez to zginęła spalona od środka, Izanagi wybrał się do Krainy Ciemność, aby odnaleźć małżonkę i zabrać ją spowrotem do żywych. Niestety jedyne co znlazł to jej gnijące ciało, w którym siedziały węże (w liczbie ośmiu), przeraził się tego i zaczął uciekać. Izanami, która poczuła się bardzo urażona zaczęła go gonić i przeklinać, lecz jej (były już) mąż uciekł. Wrócił na ziemię i aby odzyskać wewnętrzy spokój i harmonię obmył się w rzece, było to symboliczne zmycie z siebie nieczystości związanych ze spotkaniem martej osoby itp. Tak oto powstał rytuał misogi, z którego wywodzi się harae (czyli misogi ale na większą skale).

Oharae:


Misogi:

[[KoP]]

Gion-matsuri - jedno z najważniejszych świąt w Kioto, związane ze świątynią Yasaka-jinja (popularnie zwana Gion). Odbywa się co roku od 14 do 24 lipca. Historia tego święta sięga roku 869, kiedy przed przybytkiem we wsi Gion ustawiono 66 halabard (hoko), które miały odstraszyć złe mocne powodujące zarazę. W późniejszych latach powtarzano takie zaklinanie w przypadkach zarazy, a od 1124 stało się to uroczystością coroczną, obchodzoną w siódmym miesiącu. Hoko zdobiono coraz wspanialej i obwożono po mieście. Towarzyszyły im wozy, na których eksponowano dzieła sztuki będące obiektami świątynnymi.
Obecnie parady hoko odbywają się w asyście kapłanów i tysięcy uroczyście przebranych uczestników.
Wysokość hoko sięga 10m. Wozy udekorowane są gobelinami, rzeźbami, obrazami, specjalnymi akcesoriami świątynnymi, będące działami sztuki i rzemiosła artystycznego; przechowywane od średniowiecza i eksponowane tylko z okazji Gion-matsuri.
Przez cały lipiec odbywają się różne imprezy przygotowawcze, np. ceremonialne wyprowadzenie wozów z magazynów, składanie wozów, rytualne oczyszczenie.

Żródł: Kultura Japonii - Słownik, J. Tubielewicz

Hoko:

Yama (wozy):

[[KoP]]

Jidai-matsuri - Festiwal wieków, jeden z najsłąwniejszych w Kioto, organizowany 22 października (od 1895). W świątyni Heian-jingu kapłani składają ofiary czczonym bóstwom (cesarzom Kanmu i Komei), po czym substrat bóstwa przenoszą do palankinów i na czele procesji prowadzą do pałacu cesarskiego. Procesja ciągnie się ulicami przez parę godzin; składa się z wielu dużych grup, z których każda symbolizuje inną epokę lub postać historyczną. Uczestnicy ubrani są w stroje z poszczególnych okresów i zaopatrzenie we wszystkie akcesoria właściwe dla przedstawianych postaci. Procesję otwierają oddziały wojska z okresu Meiji, a zamykają dworzanie z okresu Heian, gdyż początek chronologiczny jest odwrócony.
Wieczorem procesja wraca do Heian-jingu, substrat bóstwa wraca do sanktuarium.
Festiwalowi towarzyszy muzyka na tradycyjnych instrumentach.

Żródło: Kultura Japonii - Słownik, J. Tubielewicz

Jidai-matsuri:

[[KoP]]

No to lecimy z tym dalej .
Graf, odnośnie festiwalu o którym mówiłeś.

Jest to święto o nazwie On-Bashira-sai. Trwa od kwietnia aż do maja, odbywa się co 6 lat - w roku małpy i tygrysa (czyli ostatnio było w 2004 roku).
Obyczaj ten wywodzi się sprzed 1200 lat, z ery Heian, kiedy to co 6 lat poświęcone bale drewna ściągano z górskich lasów w dół dla odbudowania świątyń Suwa Daisha (Wielkie Świątynie Suwa).
Obecnie jest on organizowany przez świątynie Suwa-taisha Kami-sha i Suwatai-sha Shimo-sha. W pierwszej połowie kwietnia, ochotnicy z "kami-sha" udają się na górę Yatsugatake aby ściąć osiem dużych drzew (jodeł żeby być dokładnym), a inni z "shimo-sha" robią dokładnie to samo na górze Kirigamine. Każde drzewo waży ok. 12 ton. Dwie grube liny obwiązują drzewa i ponad 1000 ludzi zaciąga je do chramów oddalonych o mniej więcej 20 km. Po drodze mają wiele pagórków, górek i rzek do przekroczenia. Na stromym wzgórzu o nazwie "Kiotoshi-zaka" najodważniejsi z mężczyzn dosiadają drzewa i ześlizgują się na nim po stromym zboczu z wielką prędkością. Jest to najniebezpieczniejsza część obrzędu, prowadzi do wielu zranień, nierzadko śmierci śmiałków.
Po przekroczeniu rzeki, drzewa są oczyszczone i umieszczone w świętych "posterunkach" świątynnych. Na początku maja czubki drzew ścinane są, w taki sposób, aby utworzyły piramidalny czubek, który będzie można łatwo wbić w ziemię. Kawałki drzewa są odcinane, z nich później wyrabiane będą talizmany i amulety przynoszące szczęście.
Następnie ludzie przy akompaniamencie muzyki zaczynają spiewać pieśń kiyari. Reszta ciągnie liny przywiązane do drzew, aby postawić je i wbić w czterech narożnikach głównego budynku świątyni. W czasie wznoszenia drzew, niektórzy śmiałkowie wdrapują się na nie, ale jak drzewa unoszone są wyżej i wyżej zaczynają spadać. Podobno ostatnia osoba, która zostanie na drzewie ma uzyskać specjalne błogosławieństwo i moce od bogów.

[GrafRamolo]

Kop opowiedz jeszcze o odbudowie swiatyni co 20 lat, ja sie nie czuje nasilach jeszcze pomyle jakies nazwy.

Ps super opisy! gratuluje.

[Kakita_Takeo]

Hehe. To podziekuje w imieniu reszty za wyczerpujacy wyklad z ilustracjami;P

[[KoP]]

Cieszę się że się podobają . Postaram się ten dział na bieżąco aktualizować; temat mnie dość interesuję, więc jest to z korzyścią dla obu stron .
Jeśli są jakieś pytania, albo coś jest niejasne to pytajcie, ja już widzę, że trzeba będzie dokładniej opisać różnicę między misogi a harae, czym niedługo się zajmę .
Grafie, niestety nie znam histori odbudowy tej świątyni, a na necie też nie bardzo chcą coś o tym pisać. Możesz podać jakieś szczegóły, albo opowiedzieć ogólną historię? Będzie mi łatwiej coś znaleźć.

[Hiro]

To podziekuje w imieniu reszty za wyczerpujacy wyklad z ilustracjami

oj, tak
Znakomite opisy. Kolejny przykład, jak bardzo się róźnimy od Japończyków i dlaczego tak bardzo mnie to fascynuje.

gratulacje
i, oczywiście, chętnie przeczytam więcej

[Chifuretsu]

Ja poprosze o te związane ze zmarłymi i tematami obocznymi .

[[KoP]]

A teraz może nie tak tradycyjny, a jednak jeden z najpopularniejszych i napewno najbardziej widowiskowych festiwali:

Yuki-matsuri - czyli Festiwal Śniegu. Każdej zimy około 2 milionów ludzi przybywa do Sapporo aby obejrzeć setki ślicznych śniegowych posągów i lodowych rzeźb, które ustawione są w Parku Odori, na ziemiach bazy Sił Samoobrony w Makomanai i wzdłóż głównej ulicy w Susukino.
Przez siedem dni w lutym te posągi i rzeźby (tak wielkie jak i małe) zmieniają Sapporo w bajkową krainę z kryształowego lodu i białego śniegu.
Obchody Yuki-matsuri mają swój początek w 1950 (czyli stosunkowo niedawno), kiedy to uczniowie z lokalnej szkoły zbudowali sześć śnieżnych posągów w Parku Odori. W 1955 Siły Samoobrony przyłączyły się i zbudowały pierwszą olbrzymią śniegową rzeźbę, z których właśnie słynie śniegowy festiwal. Z tych skromnych początków festiwal urósł do rangi najsłynniejszego zimowego wydarzenia na Hokkaido. Ma on również wymair między narodowy, wielu cudzoziemców przyjeżdża aby wziąć udział w konkursie na najlepszą rzeźbę z lodu. W tym roku wygrał Kanadyjczyk .

Yuki-matsuri 2005, zwycięzca konkursu, tytuł pracy "Holding back the Wilderness"

Lata poprzednie:



A tutaj cała przepiękna 3 stronnicowa galeria z festiwalu.

[Chifuretsu]

Chyba skalpelami to tną, bo na ulepione nie wygląda .

[[KoP]]

Tak wogóle to miło wiedzieć, że ktoś to czyta ;p .
A teraz na specjalną prośbę Kunoichi:

Bon-matsuri - obrzędy ku czci zmarłych. W teologii buddyjskiej za początek obrzędów uważa się ofiary złożone przez ucznia Buddy, Mokurena, by uchronić zmarłą matkę od mąk piekielnych. W Japonii obrzędy te wprowadzono w 606 roku (dla zobrazowania tego faktu, my Polacy, wtedy ganialiśmy po jaskiniach ). W 733 święto bon wpisane zostało do dworskiego kalendarza corocznych uroczystości. Wśród gminu wprowadzone w VII wieku, trafiły na podatny grunt shintoickiego kultu przodków i w rozmaitych formach synkretycznych przetrwały do okresu Edo, kiedy to zaczęły się ujednolicać. Obecnie są najpowszechniej (obok Nowego Roku) obchodzonym świętem - niezależnie od przekonań religijnych.
Zwykle obchodzi się bon w połowie sierpnia (trwa od dwóch do pięciu dni), w niektórych rejonach w połowie lipca. Najbardziej charakterystyczne elementy obchodów to:
-zdobienie ołtarzyków domowych (zwanych butsudan) i składanie w nich ofiar (ryż, owoce itd.)
-zapalanie lampionów bondoro, mających przywołać duchy przodków. Odbywa się to pierwszego dnia bon, są to tzw. mukaebi - ogonie powitania.
-odwiedzanie grobów i składanie na nich ofiar
-tańce bon odori mające uczcić i zabawić przybywające w odwiedziny duchy. Bon odori są najbardziej masowym przejawem obchodów bon; wykonywane wszędzie, na wsiach, na ulicach, na placach miast. Uczestniczą w nich miliony ludzi ze wszystkich warstw społecznych. Towarzyszą im zespoły instrumentalne i wokalne.
-ostatniego dnia zapalanie pochodni przed domami, spuszczanie na wodę małych tratw i łódeczek z zapalonymi świeczkami, wypuszczanie fajerwerków - są to tzw. okuribi - ognie odsyłające.

Zatrzymamy się na chwilę przy ostatniej części obchodów tego święta. Okuribi przyjmuje zwykle formę taką, jaka opisana jest powyżej, w niektórych rejonach, odbiega ona jednak od standardów. Np. w Kioto połączono okuribi z:
Daimonji-matsuri - bardzooo znany, obchodzony 16 sierpnia. Na górze Daimonji rozpala się ogromne ogniska ułożone w kształt znaku "dai" (wielki), są one doskonale widoczne z każdego punktu miasta. Następnie na czterech innych górach wokół Kioto rozpala się ogniska o innyc kształtach. W dniu festiwalu odbywa się cała masa imprez towarzyszących. Podobne uroczystości organizowane są też w Hakone (pref. Kangawa) i Yokote (pref. Akita), lecz nie dorównują sławą i skałą uroczystościom obchodzonym w Kioto.

W okresie bon odbywają się masowe migracje ludzi do furusato - stron rodzinnych, czyli do miejsca pochodzenia, gdzie znajdują się groby przodków.

Żródło: Kultura Japonii - Słownik, J. Tubielewicz

Bon odori

Tradycyjan muzyka:

Daimonji-matsunari


A tutaj galeria z festiwalu bon i zdjęcia reszty "ognisk" zapalanych wokół Kioto (można klikać na obrazki :> ).

[Sakura]

Pewnie że ktoś to czyta super sprawa !

[[KoP]]

Graf, nawiązując jeszcze do Twojego pytania, znalazłem taką informację:
"Tylko wielce starożytne lub wielce szacowne chramy są co jakiś czas rozbierane i wznoszone od nowa w swojej pierwotnej formie. Substrat bóstwa jest wtedy przenoszony w ciemnościach nocy, przy odpowiednim ceremoniale ze starego do nowego sanktarium. Stara budowla zostaje pokawałkowana i pocięta na talizmany, kiedy nowa stoi już w sąsiedztwie, na pustym dotychczas placu (sam plac, jest już świadectwem wysokiej rangi chramu)."

Natknąłem się na take coś przy okazji czytania "Japonii - zmiennej czy niezmiennej?"i "Słownika kultury Japonii", przywoływanej już niejednokrotnie pani Tubilewicz, w opisie z jej pobytu w chramie Ise-jingu*. Tam bóstwa poddawane są przeprowadzce właśnie co 20 lat (w październiku 1993 po ośmioletnich przygotowaniach dokonano tego po raz 61).
Jeżeli z jakimś chramem wiąże się specjalna i charakterystyczna historia to jeszcze na nią nie trafiłem, ale szukam i czytam dalej .

Ceremonia ta nazywa się sengu. Przygotowania do niej trwają parę lat i składają się z ponad 30 ceremonii.

*) Ise-jingu - najrozleglejszy i najbardziej czczony przybytek shinto, mieszczący się w Ise. Składa się z dwóch kompleksów, w jednym z nich czczona jest bogini Amaterasu, w drugim Toyouke, bogini pożywienia. Tradycyjnie przypisuje się powstanie tej świątyni na przełomie naszej ery, lecz przesunąć należy tą datę o parę wieków. Niekwestionowaną datą jest rok 690, kiedy to odbyła sie pierwsza ceremonia sengu.

Sengu:


Jeden z pawilonów świątyni w Ise:

[[KoP]]

Poniżej jest opis może nie tyle święta religijnego, ale zwyczaju świeckiego, który urosł do rangi święta. No i właśnie trwa .

Cherry Blossom Viewing

Hanami - czyli oglądanie kwitnących kwiatów wiśni (tzw. sakura) jest jednym z najpopularniejszych wydarzeń wiosennych. Tłum ludzi - rodziny, znajomi, a nawet grupy złożone z pracowników firm siedzą pod, w pełni otwartymi, kwiatami wiśni. Zwykle siadają na plastikowych matach i urządzają sobie pikniki (może to być pare kanapek, jaki i również cały zestaw obiadowy obficie zakrapiany sake), konkursy karaoke i tańce.
W najpopularniejszych miejscach, jak np. w parku Ueno i na cmentarzu Aoyama w Tokio, walka o najlepsze miejsca jest bardzo zacięta. Niektórzy przychodzą nawet o wczesnych porannych porach, aby zająć najlepsze miejsca, następnie czekają pare/parenaście godzin na rozpoczęcie oficjalnych obchodów. Często widzi się młodych mężczyzn w garniturach siedzących pod drzewem wiśni z sameg rana, jest to specjalny wysłannik firmy, który ma zająć odpowiednie miejsce do celebracji i podziwiania sakury.

W Japonii, kwiecień jest początkiem roku szkolnego, jak i roku finansowego. Od czasów ery Heian (794-1185) ceremonie podziwiania kwiatów były bardzo popularne wśród arystokracji. Podczas ery Azuchi-Momoyama (1568-1600) gorączka oglądnia kwiatów sakury ogarnęła już cały kraj.

Spotkałem się również z opnią negatywną. Niektórzy uważają, że jest to jedno z gorszych wydarzeń w roku, z powodu tak dużego napływu ludzi, a wraz z nimi hałasu i śmieci. Parki są tak zatłoczone i zabrudzone, że należu bardzo uważac aby nie wdepnąć na kogoś, bądź na coś co już raz zjadł. Jest to jedna wielka impreza, połączona z dość poważnym piciem. Więc jeśli ktoś planuje w spokoju kontemlować piękno natury ma na to małe szanse. Choć z drugiej strony, spójrzcie na zdjęcia, jak widzi się coś takiego, to można zapomnieć o reszcie świata:



Impreza:


A tu strona z datami zakwitu sakury w tym roku oraz "symulator" komputerowy samego hanami.

[Kakita_Takeo]

Hehe... Jest w Japonii taki grobowiec, ktory z lotu ptaka wyglada jak ogromna dziurka od klucza, ktorej budowa to mniej wiecej taki sam wysilek jak budowanie egipskich piramid (niestety malo kto wie o tykm wielkim dziele:(:( Nawet fani Kraju Kwitnacej Wisni:(:(:(). Spoczywa w nim jakis Master-Cesarz. Jest jakies swieto na czesc tego cesarza?

[GrafRamolo]

Chodzilo mi o odbudowe switynie podejzewam ze w kazdym wiekszym miescie robi sie to co 20 lat.

Pamietasz kop swieto ognia z ukrytej fortecy?

[Chifuretsu]

Kurhan, o którym mówisz, to grobowiec cesarza Nintoku w Sakai w prefekturze Osaka. Bardzo wzorcowy i kochany cesarz, dlatego też i grób największy w Japonii (choć z tym wysiłkiem to spora przesada, musieli tam tylko długo kopać ). Pewnie też ma swój dzień, w którym się go czci, ale głowy nie dam.



Grafie, sa takie, co je się zostawia w spokoju, jak nasze kościoły, i takie, co się je odświeża co te kilkanaście-kilkadziesiąt lat, ale chyba nie w każdym większym mieście mimo wszystko, za duzo by bylo z tym roboty i nie byloby to juz takie wyjątkowe .

A autorowi jeszcze raz gratulacje za wysiłek i doskonałe opisy .

[Kakita_Takeo]

No ja tez gratuluje=) To moze znajdziesz cos i o tym Cesarzu??=P

[Chifuretsu]

O nim jako bóstwie wiem tylko tyle, że został zidentyfikowany z Hachimanem (przynajmniej w jednym miejscu) i jest czczony pod imieniem Hachiman Oomikami w chramie Wakamiya w Osace (jest to część chramu Tsurugaoka Hachimangu).